YÜKSELEN TARIMIN MERKEZİ BAYRAMİÇ
Türkiye,
bitkisel ve hayvansal üretim bakımından içinde bulunduğu bölgede lider
ülkelerden biridir. Ekolojisinin ve çalışkan üreticisinin sayesinde tüm dünya
ülkeleri arasında da geçmişten bu yana önemli bir yere sahiptir.
Ekonomisi
tarıma dayalı olan Bayramiç ilçemizde sadece ilçemizin değil, Çanakkale
ilimizin ve ülkemiz insanlarının gıda ihtiyacının karşılanması, yeterli ve
güvenli üretimi gerçekleştirmek temel amacımızdır. Bu kapsamda, üretimde
kalitenin ve verimin artırılması, pazar değeri yüksek tür ve çeşitlerin
üreticilerimize tanıtılması ve benimsetilmesi, katma değer yaratabilecek üretim
metotları ve ürettiğimiz ürünlerde markalaşma çabaları ile ek katma değer
yaratarak üreticilerimizin gelirini artırmak çabasındayız. Bu çabalarımızda,
üreticilerimize daha fazla katkı sağlamak üzere bilimi temel unsur olarak kabul
edip, bakanlığımızın kuruluşları, üniversiteler ve sektörün diğer
paydaşlarıyla, diğer ziraat odalarıyla işbirliği yapmak çalışma prensibimizdir.
Bayramiç çiftçisi olarak birçok
alanda hem bölgemize hem de ülkemize önderlik ediyoruz. Elma
yetiştiriciliğinde, tüysüz beyaz şeftalide, Türk Saanen süt keçisi
yetiştiriciliğinde tüm ülkemize örnek olduk. Tüysüz beyaz şeftalinin “Bayramiç
Beyazı” olarak coğrafi işaret tescil hakkını alan Ziraat Odamız, bu yıl
içerisinde de “Bayramiç Elması” olarak coğrafi işaret alarak üretim
değerlerimize katma değer yaratma, pazar payını arttırma çabasındayız.
Mitolojik
çağlardan bu yana Çoban Paris ‘in güzellikler kraliçesi Afrodit ‘e vermiş
olduğu elma; pazarlarda Evciler, Karaköy, Yeşilköy, Çırpılar ‘Kazdağı’ elması olarak bilinmektedir. Bayramiç'in sarı
'Golden Delicious' cinse elma çeşidinin Türkiye şartlarında diğer bölgelerden daha
kaliteli yetiştiğini belirterek, Coğrafi İşaret Tescili ile bunu resmileştirdik.
Bayramiç Elmasına coğrafi işareti almamıza neden olan en önemli faktör, bölgede gece ve gündüz sıcaklık farkı nedeniyle
ürünün aromasının daha lezzetli ve tadının daha güzel olması. Rengi de daha
güzel oluyor. Ayrıca kabuğunun ince olması da ürünü yeme kalitesini
yükseltiyor. Ürüne tüm bu kalitesi Kazdağları'ndan kaynaklanıyor. Kazdağı'nın
temiz suları, bol oksijenli temiz havasına üreticinin bilinçli üretimi de
eklenince ortaya Bayramiç Elmasının kalitesi çıkıyor. Bölgede yılda 100 bin ton
civarında elma yetişiyor. Bayramiç Elması Coğrafi İşaret Tescili aldığı için
bundan böyle pazarda coğrafi işaret logosuyla satılacak ve daha yüksek bir
fiyat bulabilecek. Üretici daha fazla katma değer sağlamış olacak.
2012
yılında başlatılan "Bayramiç Elması Coğrafi İşaret Tescili"
çalışmasında mutlu sona ulaşıldı. 1 Haziran
2016 Çarşamba Tarih ve 29729 sayılı Resmi Gazetede ilan edilmiştir. 555 sayılı
Coğrafi İşaretlerin Korunması Hakkındaki Kanun Hükmünde Kararname'nin 12 nci
maddesi gereğince 12.03.2013 tarihinden geçerli olmak üzere tescil edilmiş olup
hiç bir itiraz olmadan Coğrafi
İşaret Belgesi" tarafımıza sunulmuştur. Tarihteki ilk güzellik
yarışmasında Afrodit’e verilen altın elmaya da bu yakışır.
Yöremize özgü olan ‘Bayramiç
Beyazı’ nektarini olarak bilinen endemik meyve çeşitlerimizdendir. Ki bu meyve ülkemizin çeşitli coğrafyalarda
denenmesine rağmen Bayramiç Yöresindeki tat ve aromaya ulaşılamamıştır. Konu
ile ilgili olarak Oda Başkanlığımızın ‘ Bayramiç Beyazı ‘ olarak Türk Patent
Enstitüsü’nün 17.09.2010 tarih ve 157. sayılı kararı ile Bayramiç Ziraat Odası
adına Coğrafi İşaret Tescili ve aynı zamanda 12.10.2011 tarih ve 28082 sayılı
kararı ile AB ve diğer ülkelerde kimlik tescili yapılmıştır. Bayramiç Beyazı
Dünya’da ve Türkiye’de sadece Bayramiç ilçesinde yetişen, ender meyve
türlerinden birisidir. Yapılan araştırmalarda, Bayramiç Beyazı nektarinleri
yörede tamamen çekirdekten yetiştirildiği, bu nedenle yetiştirilen tiplerin çok
farklı özelliklere sahip olduğu ortaya konmuştur. Şeftali ve nektarinin
anavatanı Çin olarak gösterilmesine rağmen, Bayramiç Beyazının, başka bir
yörede bulunmaması, yöreye ayrı özellik kazandırmaktadır. “Tüysüz Beyaz Şeftali” meyvesi; son yıllarda
ülkemizde pazarlama imkânlarının da artması sonucu, kısa sürede tanınan ve
talep edilen bir ürün haline gelmiştir. Morfolojik özellikleri bakımından şeftali
ve diğer nektarinlere çok benzemesine karşın, Bayramiç Beyazı meyve özellikleri
bakımından büyük farklılıklar sergilemektedir. Bu farklılığın, sert çekirdekli
meyve türleri arasında karşılıklı doğal melezlenmesinden ileri geldiği uzmanlar
tarafından iddia edilmektedir.
Şeftali ve nektarine göre daha
bodur ağaçlara sahip olan Bayramiç Beyazı, daha sık dikime izin vermekte, birim
alandan tatminkâr ürün elde edilebilmektedir. Aynı zamanda, şeftali ve
nektarinden farklı olarak çekirdekten yetiştirilmekte, ana bitkinin meyve
özelliklerine yakın meyve vermektedir. Bu özellik, sert çekirdeklilerin hiç
birinde yoktur. Dolayısıyla Bayramiç Beyazının üretimi ve çoğaltımı, bahçe
tesisi son derece kolaydır. Her ne kadar çekirdekten yetiştirme kolaylığına
sahip ise de, aynı çeşitten bile olsa aşı yapıldığında daha kaliteli meyve
almak mümkündür.
Bayramiç Beyazı diğer meyve
türlerinden farklı olarak çok erken meyveye yatmaktadır. Çekirdekten ektikten
sonra, üçüncü yılda emeği koruyacak meyve verimi elde edilmektedir. Kaliteli
meyve elde etmek için tozlayıcı çeşit kullanımına da gerek duyulmamaktadır.
Kendi çiçek tozuyla tozlaştığı için, hemen her türlü hava şartlarında meyve
tutabilmektedir. Kurağa dayanıklı bir meyve türü olması da, az suyla yüksek
verim elde etmede önemli bir avantaj sağlamaktadır. Bayramiç yöresine lokalize
olmuş Bayramiç Beyazı, kendine has kokusu ve aroması ile hemen bütün etli
meyvelerden ayrılmaktadır. Kuru madde içeriği yönünden en sert şeftali
çeşitleri ile aynı gurupta yer almaktadır. Bu özelliğiyle uzun süre
depolanabilmekte ve uzun mesafelere taşınabilmektedir.
Normal eriklerden daha büyük
meyvelere sahip olan Bayramiç Beyazının meyveleri ortalama 50 gram gelmektedir.
Ağaç başına 50 kilograma kadar meyve alınabilmektedir. Meyve kabuğu sarı-yeşil
tonlara sahip olup, meyve eti rengi beyaz ile açık sarı arasında değişmektedir.
Hem şeftali hem de erik tadı alınabilmektedir.
Bayramiç’te her geçen gün Bayramiç
Beyazı üretimi artmaktadır. Üretimi 10 bin tonun üzerine çıkmıştır. Farklı
aroması ve tadıyla Bayramiç üreticisinin yüzünü güldürmektedir. Üzerinde
yapılacak araştırmalarla daha da geliştirilmesi beklenen Bayramiç Beyazı,
gelecek yıllarda, yöresinin ismini daha geniş kitlelere duyuracak bir üründür.
Bu meyanda yörenin stratejik ürünlerinden bir tanesidir.
Egenin
kuzeyinde Marmara’nın güneyinde Kaz Dağları’nın kuzey yamaçlarında yetiştirilen
zeytin ağaçlarından elde edilen altın rengi zeytinyağımızı ülke ve dünya
pazarına yeni bir zeytinyağı damak tadı olarak tüketicilere sunmaktayız. Bereketli
topraklarımızda son turfanda olarak yetiştirilen ve birçok mutfakta tadı ve
kalitesiyle aranan, domatesimizden söz etmeden olmaz. Her ne kadar son yıllarda
popülaritesi düşmüş olsa da dünyadaki en iyi kanyağın elde edildiği kanyaklık
üzüm bağları yine ilçemizde yer almaktadır. Kanyaklık üzüm çeşidimiz olan
Karasakız üretimi yapılmaktadır.
Ülke
ve Dünya pazarında Ezine Peyniri olarak bilinen peynire has tadı ve kaliteyi
veren sütün kaynağı hayvanların otladığı meraların büyük bir kısmı yine ‘Yeşil
Bayramiç ‘ mizdedir. Saanen ırkı keçinin de damızlık merkezi durumuna gelmiş
bulunmaktayız.
Ülkemiz dünya arı yetiştiriciliğinde 2’nci sırada
bulunuyor. Bayramiç doğal dokusu, endemik bitki örtüsü, ormanları ve
zengin su kaynakları ile çok özel bir bölge. Bölgemizde her gecen gün arıcılık
ve bal üretimi artıyor. Bayramiç Bal Üreticileri
Birliği’nin almış oldukları Kazdağ Yöre Bal patentli yöresel ürünü
bulunmaktadır. Her geçen gün büyüyen bünyesiyle 4.000 kayıtlı kovan ve 65
kayıtlı üyesi ile ortalama 35-40 ton bal üretimi yapmaktadır.
Doğal ve endemik bitki türüyle dolu
meralarda otlayan hayvanlarımızın sütü kadar etinin lezzetide damaklarda
kalmaktadır. Sadece meyveleri ve hayvanlarımı? Kazdağı’nın karlı zirvelerinde
beslenen ve coşkuyla akan serin sularının içerisinde yetişen alabalığımızın
eşsiz Kazdağı Manzarasıyla birleştiğinde tadı daha bir güzel olur. Anlata
anlata bitiremediğimiz Yeşil Bayramiç ‘in tarihe dayalı geçmişiyle, doğal
güzellikleri, kendine özgü tarımsal varlığıyla Ulusal ve Dünya pazarında
‘BAYRAMİÇ ‘ ismini duyurmak odamızın misyonudur. Yapmış olduğumuz faaliyetler
doğrultusunda Yöremizin tescilli ürünlerini TBMM’de milletvekillerimize ikram
edilerek tam not almıştır. Gerek yerel ve ulusal basın, sosyal medyaya
tanıtımlarımız devam etmektedir. 14 Mayıs 1946'da Uluslararası Tarımsal
Üreticiler Federasyonunun kurulmasıyla 14 Mayıs Dünya Çiftçiler Günü olarak
kabul edilmekte olduğunu, Dünya'nın gıda ihtiyacını çiftçilerin karşıladığını,
çiftçilerin üretim yapmaması halinde olabileceklerin düşünülemez olduğunu
"Dünyada olduğu gibi, ülkemizde de nüfus hızla artmaktadır. Artan nüfusun
gıda ve giyim ihtiyaçlarının karşılanması için var gücümüzle çalışmaktayız.
Cumhuriyetin kurulduğu yıllarda 13 milyon nüfusu besleyen bu topraklar, bilgi
ve teknolojinin kullanılmasıyla bugün 100 milyon nüfusa yetecek gıda üretimi
gerçekleştirmektedir. Bazı tarım ürünlerinde ithalat olmakla birlikte, dış
ticaret açığı vermeyen tek sektör tarım sektörüdür. Bu çiftçimizin başarısıdır.
Çiftçimiz dünyanın en kutsal işini yapmaktadır. Bütün sorunlarını bir kenara
bırakarak bu ulvi görevi, gıda üretimini gerçekleştirmektedir. Borç demeden,
harç demeden toprağını işlemekte ve üretimine devam etmektedir. Bizlerde bu
kutsal görevi icra eden çiftçilerimizin üretimini okul sıralarındaki
öğrencilerimizde anlatmak, tarımı aşılayarak israfın önüne geçmek adına şiir,
resim ve kompozisyon dalında yarışma düzenledik. Yarışmaya katılan eserler
arasında ilk üçe giren 9 öğrenciye birer küçük altın hediye ettik. Akabinde
yerli malı haftasında minik anasınıfı öğrencilerimize yerli malı haftasında
elma ikramında bulunduk.
Yeni hedeflerimiz ise Bayramiç üreticisinin yetiştirdiği koyun, keçi ve inek
sütünün bir vitamin deposu olduğunu, özellikle Bayramiç yöresindeki otlaklarda
beslenen hayvanların diğer bölgelere göre daha çok farklı ot ile beslenmesiyle
bu yörenin sütünün daha değerli olduğunu anlatmak için çalışmalara başladık.
Köylerimizde zeytincilik, domates yetiştiriciliği, hayvancılık ve genel tarım
konulu eğitimlerimiz üniversitemizin akademisyenleri ve uzman kişiler tarafından
üreticimizin ayağına gidilerek çalışmalarımız devam etmektedir.
Bu duygu ve düşüncelerle tüm yatırımcıları tarımsal anlamda yatırım yapmaya davet ediyor. Kendilerini oda olarak her türlü yardım yapacağımızı buradan iletiyorum. Turizmcilerin de bölgemi gezmesi doğal alanlarımız dağ turizmine açık bir bölgedir. Onun için her kişinin Bayramiç ‘ mize gelip doğal bahçeleri görmeleri tarihi ve doğal güzelliklerimizi görmeleri gerekir. Çünkü burası ‘YEŞİL BAYRAMİÇ 'imizdir.
Mesut ŞEN
Yönetim Kurulu Başkanı